Važnost uključivanja prevremeno rođene dece u ranu stimulaciju

Piše: Jovana Janjić, diplomirani defektolog-logoped

Svake godine se širom sveta pre vremena rodi približno 15 miliona beba. U prvim nedeljama života budući razvoj prevremeno rođene dece je pod visokim rizikom od mortaliteta dok specifično okruženje u jedinicama intenzivne neonatalne nege i ograničen kontakt sa roditeljima ometa budući somatosenzorni i socijalni razvoj u kasnijim mesecima života.

Ukoliko i sami imate problem ili nedoumice na ovu temu, psiholozi, psihoterapeuti i lekari različitih specijalnosti svakodnevno su vam dostupni na DokTok platformi za besplatne zdravstvene konsultacije. Posetite www.doktok.rs, napravite profil, zakažite svoju konsultaciju i rešite nedoumice koje imate bez odlaska u zdravstvenu ustanovu.

Posledica prevremenog rođenja najveći broj dece prati kroz čitav život usled pojave udruženih smetnji koje ometaju rast i razvoj. Prevremeno rođenje donisi smetnje u motoričkom i kognitivnom funkcionisanju. Javlja se povećan rizik od poremećaja u pažnji i ponašanju, hranjenju i gutanju, kao i smetnje i poremećaji u razvoju govora i jezika, a kasnije i poremećaji čitanja, pisanja i računanja. Česta je anksioznost i depresija usled motoričkih ograničenja i ograničenih socijalnih interakcija.

U svakodnevnoj logopedskoj praksi se najveći broj ove dece kasno uključuje u tretman. Period oko treće godine postaje zabrinjavajuć za roditelje usled izostnaka govora ili njegove oskudnosti i nerazumljivosti za širu socijalnu sredinu, slabijeg razumevanja i izmenjenih obrazaca komunikacije neretko sa povišenom frustracijom. Tada više ne govorimo o ranoj stimulaciji već o rehabilitaciji jer kod deteta postoje ograničeni generalizovani oblici komunikacije bez daljeg širenja govora i jezika.

Cilj rane stimulacije sa druge strane jeste aktivno praćenje govorno-jezičkog razvoja, obuka i podrška roditelja, ali i stimulacija beba i dece kako se ne bi propustio kritičan period za razvoj određenih funkcija.

Uključivanje deteta u najranijem uzrastu u logopedsku stimulaciju i „vođenje“ roditelja kroz proces razvoja omogućava pravilan razvoj neverbalnih i verbalnih aspekata govora i jezika, odabir odgovarajućih potpomognutih tehnika komunikacije, ako je i gde je to neophodno, kao i izgradnju pozitivnih obrazaca socijalnih interakcija. Na taj način se koriste puni potencijali deteta i osnažuju kapaciteti koji nesumljivo postoje u svakom od njih, kako bi se umanjili efekti posledica „roda koje su prerano požurile“.

Izvor: DokTok Portal