Godišnje 40 novoobolelih žena od raka grlića materice u okrugu

Prema Kalendaru zdravlja, u periodu od 22. do 28. januara 2017. godine, u celoj Evropi pa i u našoj zemlji,obeležava se Evropska nedelja prevencije raka grlića materice. Cilj kampanje je podizanje svesti žena o raku grlića materice i o načinima prevencije, sa osnovnom porukom da je rak grlića materice maligna bolest koja se može sprečiti.

Godišnje u Užicu oboli oko 7, a umru 4 žene od raka grlića materice.

Najmađa pacijentkinja kod koje je dijagnistikovan karcinom grlića materice imala je 22 godine.

„Dan za zdravlje“ je slogan koji će obeležiti potrebu da još jednom apelujemo na naše sestre, majke, ćerke, prijateljice, da u Evropskoj nedelji prevencije raka grlića materice razmišljaju o svom reproduktivnom zdravlju, i da u toku godine odvoje „dan za zdravlje“, kada će posetiti svog lekara i iskoristiti neku od dostupnih mogućnosti prevencije.

Rak grlića materice, predstavlja ozbiljan javno-zdravstveni problem u Srbiji. Naročito zabrinjava činjenica da se Srbija i dalje nalazi u grupi evropskih zemalja sa najvišim stopama obolevanja i umiranja od raka grlića materice.

Po broju obolelih žena od raka grlića materice, Srbija se nalazi na četvrtom mestu u Evropi, posle Rumunije, Litvanije i Bugarske. Nažalost, naša zemlja se po umiranju od ove vrste raka kod žena, nalazi na drugom mestu u Evropi, odmah posle Rumunije.

Prema podacima Registra za rak, Instituta za javno zdravlje Srbije, svake godine se u našoj zemlji u proseku registruju 1.244 novoobolele žene od raka grlića materice, dok 482 žena izgubi život od ove vrste raka, za koju sa sigurnošću znamo da pripada grupi najpreventabilnijih.

Rak grlića materice je četvrti najčešći maligni tumor po obolevanju, a peti po učestalosti umiranja među ženama u Zlatiborskom okrugu.

Svake godine se u u Zlatiborskom okrugu u proseku registruju 40 novoobolele žene od raka grlića materice, dok 12 žena izgubi život od ove vrste raka. Godišnje u Užicu oboli oko 7, a umre 4 žene od raka grlića materice.

Godišnje u Užicu oboli oko 7, a umre 4 žene od raka grlića materice.

Najmađa pacijentkinja kod koje je dijagnistikovan karcinom grlića materice imala je 22 godine.

Broj novoobolelih žena od karcinoma grlića materice na 100.000 stanovnika nešto je niži na Zlatiborskom okrugu u odnosu na Srbiju, uočava se trend blagog pada incidencije od raka grlića materice u centralnoj Srbiji i u Zlatiborskom okrugu.

Prosečna standardizovana stopa incidencije (obolevanja) od raka grlića materice na području Zlatiborskog okruga u prethodnom petogodišnjem periodu iznosila je 15,4/100.000 žena (u Srbiji 20,06). Sa ovom stopom incidencije žene Zlatiborskog okruga se nalaze u srednjem riziku obolevanja od raka grlića materice.

Kada govorimo o obolevanju najnižne standardizovane stope incidencije su tokom 2014. godine registrovane u Raškom, Zlatiborskom i Pomoravskom okrugu. Prema raspoloživim podacima, manje od trećine slučajeva raka grlića materice otkriva se u ranoj fazi kada se može uspešno primeniti samo operativno lečenje.

Kod većine žena rak grlića materice se otkrije kasno, kada je neophodno primeniti postoperativnu ili radikalnu radioterapiju koja produžava lečenje, a može dovesti do različitih komplikacija i značajno povećava troškove lečenja.

Prosečna standardizovana stopa mortalieta (umiranja) od kacinoma grlića materice na području Zlatiborskog okruga u periodu 2009.-2014. godine iznosi 6.02, a za Srbiju 6.6.

Trend pada incidencije od raka grlića materice može se objasniti sve dostupnijim i redovnijim ginekološkim pregledima, kao i efikasnijom i boljom terapijom, skriningom otkrivenih premalignih lezija grlića materice, naročito kod mlađih žena, dok bi pad mortaliteta od ove maligne lokalizacije u Zlatiborskom okrugu mogao da se objasni njegovom poboljšanom dijagnostikom i pravovremenom terapijom.

Prema preporuci Ministarstva zdravlja, Nacionalni program za sprovođenje organizovanog skrininga na karcinom grlića materice u Domu zdravlja Užice započeo je u januaru 2014. godine, a u saradnji sa Zavodom za javno zdravlje Užice i OB Užice. Pozivaju se žene uzrasta od 25 do 64 godine, skrining interval je 3 godine.

U 2014. godini od 7861 žene koje su pozvane, testirano je 3928 žena (odazvalo se 50% žena), kod 46 žena su otkrivene premaligne promene koje se uspešno mogu lečiti, a kod jene žene dijagnostikovan je invazivni karcinom.

U 2015. godini od 7564 žene koje su pozvane, testirano je 3023 žena (40%), kod 23 žene su otkrivene premaligne promene koje se uspešno mogu lečiti, a kod dve žene dijagnostikovan je invazivni karcinom.

U 2016. godini od 7259 žene koje su pozvane, testirano je 2091 žena (30%), kod dve žene su otkrivene premaligne promene koje se uspešno mogu lečiti, a kod jedne žene dijagnostikovan je invazivni karcinom.

Podsećamo da je krajem 2015. godine u Srbiji je završen prvi trogodišnji ciklus sprovođenja organizovanog programa skrininga raka grlića na teritoriji 17 opština.

Za tri godine u okviru skrininga raka grlića materice na pregled je pozvano 334.242 žena životne dobi od 25 do 64 godine, što čini 56,1% ciljne populacije. PAP test je urađen kod 190.906 žena (32%), a karcinom grlića materice patohistološki je potvrđen kod 112 žena.

Jedna od efikasnih mera prevencije je imunizacija protiv humanog papiloma virusa. Ova intervencija je isplativa, pogotovu u zemljama gde su resursi ograničeni, učestalost HPV infekcije visoka a obuhvat preventivnim pregledima nizak. Imunizacija ne isključuje potrebu za obavljanjem preventivnih pregleda budući da postojeće vakcine ne štite od svih tipova HPV.

Važno je znati da se skoro svaki slučaj raka grlića materice može sprečiti. Dobro organizovani skrining programi mogu da spreče i do 80% slučajeva raka grlića materice.

U nedelji koja je pred nama potrebno je intenzivirati aktivnosti na promociji značaja očuvanja reproduktivnog zdravlja i mogućnosti korišćenja dostupnih mera prevencije raka grlića materice, preporučuju iz  Evropske asocijacije za rak.