Dobra energija Zlatiborskog okruga
Energetska efikasnost, koja podrazumeva skup mera koje doprinose minimalnoj potrošnji energije, zaštiti životne sredine i boljim uslovima života, put je koji su pre par godina prepoznale i počele da krče opštine Zlatiborskog okruga.
Konferencija “Dobra energija Zlatiborskog okruga” u Novoj Varoši je okupila predstavnike opštinskih i gradskih uprava, civilnog društva i privrednog sektora iz čitavog regiona. Umrežavanje svih njih veliki je korak ka ostvarivanju boljeg upravljanja energijom u ovom delu Srbije, jer može da pomogne da se reše problemi svih koji nisu u mogućnosti da samostalno obezbede kvalitetniju i racionalniju toplotu u svojim stambenim jedinicama, smatra Aleksandar Macura, programski direktor RES Fondacije. On kaže da su ovakvi skupovi prilika da se progovori o energetskom siromaštvu, jer je to javna korist kojom se smanjuje i zagađenje vazduha koje je karakteristično za sve opštine i gradove u Srbiji.
Regionalna razvojna agencija Zlatibor nekoliko godina unazad kroz različite projekte radi na povezivanju svih sektora kojima je energetska efikasnost u fokusu. 44% Zlatiborskog okruga je pod šumama i to je adut regiona da se smanji potrošnja mazuta i gasa kao skupih uvoznih energenata, a da se forsiraju lokalni energenti koji su zdraviji i otvaraju nova radna mesta, ističe Slavko Lukić, direktor RRA Zlatibor. Biomasa je ekonomski najisplativija, jer se pokreće čitav lanac od prodaje šume, uposlenosti ljudi i jeftinije energije, kaže on.
Podaci ministarstva rudarstva i energetike ukazuju da od 79 opština koje su obavezne da imenuju energetskog menadžera manje od petine su pripremile ili su postavile energetskog menadžera. Opštine Zlatiborskog okruga prednjače u tome, jer je u svih šest koje su obveznici postavljanja energetskog menadžera taj zadatak obavljen ili je pri kraju, navodi Mirjana Jovanović, iz Beogradske otvorene škole, dodajući da to ukazuje na ozbiljnu rešenost ovog regiona da se bavi pitanjima energetske efikasnosti.
Užice je pre dve godine napravilo ozbiljne korake u uspostavljanju energetskog menadžmenta, a na ovu funkciju imenovan je Vojo Đoković. On kaže da je u Užicu ovo važna tema zbog povećane koncentracije nezdravih čestica koje nastaju usled loženja.
Energetska efikasnost od neprocenjivog je interesa za opštinu Nova Varoš, koja je samo tokom prošle godine za nabavku energenata “izgorela” blizu milion evra. Nova energetska politika opštine usmerena je ka izgradnji centralne kotlarnice na biomasu, na koju bi osim javnih ustanova mogli da se priključe i stambene zgrade i individulani korisnici. Kako je za Novu Varoš strateško opredeljenje razvoj turizma tako je i energetska politika opravdana, što zbog ušteda što zbog smanjenja zagađenja, naglašava Radosav Vasiljević, predsednik opšine.
U Priboju je od prošle godine toplana za četiri javne zgrade počela da koristi pelet koji se nabavlja od lokalnih proizvođača zbog efikasnosti i zdravlja meštana, kaže Saša Vasilić, zamenik predsednika opštine. On navodi da je u centralnom delu Priboja postavljena led rasveta što je 80% finansirano sredstvima EU, očekujući da će se time postići godišnja ušteda od šest miliona dinara. Vasilić je istakao da energetska efikasnost mora biti opredeljenje svih lokalnih samouprava u regionu i da sve moraju spremati projekte i tehničku dokumentaciju ukoliko žele da uzmu novac iz Kancelarije za upravljanje javnim ulaganjima.
On predlaže da opštine Priboj, Prijepolje i Nova Varoš uspostave saradnju sa Šumskim gazdinstvom i započnu razgovore o uspostavljanju logističkog centar za biomasu za ove opštine.
Miloš Radojević, viši savetnik za životnu sredinu RRA Zlatibor veruje da se energetskim menadžmentom, strateškim, projektnim i investicionim planiranjem i regionalnim povezivanjem i umrežavanjem na području Zlatiborskog okruga čine brzi koraci ka energetskoj tranziciji i energetskoj efikasnosti.
Kao naredne korake ka unapređenju regionalne energetske politike on najavljuje regionalni energetski menadžment, regionalnu radnu grupu za energetiku i donošenje regionalnih planskih dokumenata.
Inače, konferencija “Dobra energija Zlatiborskog okruga” održana je u Novoj Varoši u sklopu aktivnosti Mreže dobre energije u organizaciji Beogradske otvorene škole, Regionalne razvojne agencije Zlatibor i RES fondacije, u saradnji sa fondacjiom Hainrih Bel.