Nepristupačnost problem porodica osoba sa invaliditetom
Povodom 15. maja, međunarodnog dana porodice predstavnici Udruženja invalida cerebralne i dečije paralize Užice razgovorali su sa gradskom većnicom zaduženom za demografiju i populacionu politiku i zaposlenima u Centru za socijalni rad.
Kao ključni problem osoba sa invaliditetom članovi njihovih porodica u Užicu prepoznaju nepristupačnost, kako različitih institucija tako i školskih i visokoškolskih objekatima. Dragana Lazić, majka 24-ro godišnjeg Nenada Vlajkovića koji boluje od mišićne distrofije tvrdi da se tokom njegovog srednjoškolskog obrazovanja u Ekonomskoj školi svakodnevno susretala sa arhitektonskim barijerama. Isti problem sačekao ih je i na Akademiji Zapadna Srbija gde je njen sin trenutno na master strukovnim studijama na odseku za računovodstvo i reviziju.
Sve je u stepenicama, zbog čega verujem da se mnoga deca koja imaju fizički invaliditet ne školuju. Roditelji odustaju kada vide da treba dete da izvode ili iznose na drugiili treći sprat što je ogroman fizički napor. Nenad i ja smo pred kraj zajedničke borbe za master diplomu koju želi da stekne, ali na početku portage za adekvatnim zaposlenjem. Brine me saznanje da i mnoge ustanove i preduzeća kako u javnom tako i u privatnom sektoru nisu praktično pristupačna licima koja koriste određena pomagala, kaže Dragana.
Zahvalna je za podršku kako Udruženja čiji su članovi tako i grada Užica čiji je Nenad stipendista. Kao samohranoj majci vrlo joj je značajna i podrška koju dobija kroz psihološke radionice Centra za socijalni rad.
Grad Užice preko svojih ustanova učestvuje u podršci i ostvarivanju osnovnih prava osoba sa invaliditetom i olakšanju života njihovih porodica, istakla je Ana Djokić iz Udruženja invalida cerebralne i dečije paralize Užice koje okuplja oko 150 porodica, a čiji najveći problemi su finansijske prirode.
Profil porodice u kojoj živi osoba sa invaliditetom je da takve osobe u najvećem broju slučajeva imaju višestruke probleme, pa su pored fizičkog sve češće prisutni i različiti psihički problemi. U takvim porodicama obično je jedan roditelj zaposlen, dok je drugi usredsređen na dete sa invaliditetom. Nisu retke slučajevi u kojima nijedan roditelj nema zaposlenje, pa takve porodice žive isključivo od materijalnih davanja, socijalne pomoći i tuđe nege i pomoći.
Za starije od 18 godina ključni problem je ostvarivaje prava na produženo roditeljsko pravo za šta je neophodno izvršiti određene zdravstvene i preglede u Centru za socijalni rad. Na kraju procenu daju i sudski veštaci čije usluge su na udaru budžeta porodica osoba sa invaliditetom. Prema raspoloživim informacijama koje imamo od pre 30 dana da bi porodica ostvarila produženo roditeljsko pravo neophodno je da za to izdvoji 18 600 dinara, što je za mnoge porodice koje imaju lice sa invaliditetom ogroman iznos, zaključuje Ana Đokić.
Inače, usluge koje se finansiraju iz budžeta grada Užica su usluge ličnog pratioca, dnevnog boravka za mlade, pomoć u kući za osobe sa invaliditetom, personalna asistencija i pomoć za stare.
Ovome dodajemo da će od juna meseca tekuće godine počeće da funkcioniše i nova usluga Inkluzivni centar što podrazumeva fizikalnu i psihološku pomoć i uslugu logopeda.
Dobrobit tokom pandemije ogleda se u odluci grada Užica da deci sa invaliditetom preusmeri dodatni novac koji je prvobitno bio namenjen proslavi Nove godine, za lečenje ili rehabilitaciju u banjama, navode iz Udruženja invalida cerebralne i dečije paralize Užice.